Schorzenia barku
Staw barkowo-obojczykowy
(łac. articulatio acromioclavicularis, ang. AcromioClaviculare Joint).
Staw AC to połączenia obojczyka i wyrostka barkowego łopatki.
Przy urazach może zostać uszkodzony tzw. więzozrost (więzadła między wyrostkiem kruczym lub barkowym i obojczykiem). W zależności od typu uszkodzenia więzadeł konieczna jest operacja.
Zmiany zwyrodnieniowe stawu barkowo-obojczykowego widzimy lata po urazach, ale także w zespole ciasnoty podbarkowej. W rtg często opisane są tzw osteofity czyli “ostrogi kostne” obojczyka ( nadbudowa kostna), które zwężają przestrzeń podbarkową i powodują stany zapalne kaletki podbarkowej.
Rzadkością są gangliony (torbiele galaretowate) stawu AC.
Metodą leczenia zaawansowanych zmian jest zabieg artroskopowy, polegający na usunięciu nadbudowy kostnej i poszerzeniu pszestrzeni stawu (tzw. plastyka stawu AC).
Zwichnięcie stawu AC
Urazowe uszkodzenie stawu AC jest najczęściej spowodowane upadkiem na bark lub wyciągniętą rękę (narty/motor). Upadek może spowodować złamania lub rozerwanie więzadeł między obojczykiem a wyrostkiem barkowym i wyrostkiem kruczym łopatki. Rezultuje to niestabilnością stawu i w zależności od typu uszkodzenia przemieszczeniem dalszego końca obojczyka do góry.
Typ uszkodzenia jest klasyfikowany według Tossy (3 typy, 1963 r.) lub według nowej klasyfikacji Rockwooda (6 typów, 2004r.).
- Tossy I i II jest leczony zachowawczo, ortezy/gips nie wpływają na przebieg, natomiast rehabilitacja jest pomocna.
- Tossy III oznacza uszkodzenie wszystkich więzadeł stabilizujących obojczyk w stawie AC i przemieszczenie bocznej części obojczyka : czyli zwichnięcie stawu. W tym przypadku jest zalecane leczenie operacyjne.
Celem operacji jest repozycja (nastawienie) obojczyka i stabilizacja stawu. W pierwszych 2 tygodniach po urazie podczas operacji nie jest konieczna rekonstrukcja więzadeł kruczo-obojczykowych, ponieważ mają dobre tendencji do wytworzenia stabilnych blizn. Stabilizacja stawu AC może być wykonana przez różne implanty : od drutów po płytkę i śruby, na otwarto lub artroskopowo.
Często preferowanym implantem jest tzw. płytka hakowa, jest to stabilne zaopatrzenie i ponowne przemieszczenia są rzadkie. Minusem tego postępowania jest konieczność usunięcia płytki i śrub po 6-8 tygodniach.
Znieczulenie ogólne. Nacięcie skóry ma około 6-8cm. Dzień po operacji: zmiana opatrunku. Usunięcie szwów po 12-14 dniach. Stabilizator / orteza np. Arm Fix 6 tygodni. Usunięcie płytki najwcześniej 6-8 tygodni po zabiegu. Ćwiczenia łokcia i ręki są możliwe natychmiast, ograniczenie odwiedzenia i zgięcia do 90 stopni do czasu usunięcia płytki, potem rehabilitacja bez ograniczenia zakresu ruchu.
Sporty kontaktowe dozwolone są po 6-12 miesiącach.
Zadawnione zwichnięcia stawu AC wymagają rekonstrukcji więzadeł kruczo-obojczykowych i stabilizacji stawu AC. Możliwa jest artroskopowa naprawa za pomocą więzadła kruczo-barkowego (modyfikowana metoda Weaver- Dunn).

Tossy I
naciągnięcie więzadeł

Tossy II
uszkodzenie w. barkowo-obojczykowych

Tossy III / Rockwood III
całkowite rozerwanie więzozrostu

płytka hakowa więzozrostu

po stabilizacji płytką hakową

po usunięciu płytki hakowej, widoczne zwapnienie