Schorzenia barku
Zespół ciasnoty podbarkowej
Synonimy: Neer Syndrome, Impingement Syndrom
Dolegliwości okolicy barku nie zawsze są spowodowane urazem. Prawie 10% pacjentów jest leczonych z powodu „bolesnego barku”. Częstym powodem jest tzw. zespół ciasnoty podbarkowej. Staw barkowo-obojczykowy (ACJ: acromio claviculare joint) jest podatny na rozwój zmian zwyrodnieniowych, które są często powodem dolegliwości całego barku.
Opis zespołu ciasnoty podbarkowej przedstawił Carlsson w 1971r. Klasyfikację opisał Neer. w 1972r. Charakterystyczne bóle barku, nasilające się przy odwiedzeniu (np. czesanie), w nocy i przy leżeniu na chorym barku. Bóle mogą promieniować wzdłuż ramienia do łokcia lub do karku oraz łopatki. Prawie zawsze jest obecny tzw. bolesny łuk : nasilenie dolegliwości pomiędzy 70° a 120° odwiedzenia. Powodem tych dolegliwości są zmiany kaletki podnaramienno-podbarkowej i jej stan zapalny, nadbudowa kostna końców stawu barkowo-obojczykowego oraz uszkodzenia zwyrodnieniowe ścięgien stożka rotatorów. Neer klasyfikuje zespół ciasnoty w trzy stadia.
Stadium I
Pacjenci raczej młodzi. Ostre zapalenie kaletki. Stożek rotatorów jest bez zmian. Stan ten jest odwracalny. Tu ma zastosowanie leczenie nieoperacyjne, rehabilitacyjne i farmakologiczne, w wybranych przypadkach injekcje pod kontrolą USG.
Stadium II
Pacjenci w średnim wieku -40 lat. Kaletka ukazuje postępujące włóknienie. Stożek rotatorów jest bez zmian lub przyczepy ścięgien tylko częściowo zmienione ale nie całkowicie uszkodzone np. PASTA (odstawowe naderwanie niepełnej grubości ścięgna m. nadgrzebieniowego). Tu (po wcześniejszej próbie leczenia rehabilitacyjnego ale nieustępujących dolegliwościach oraz zmianach w USG / rtg) ma zastosowanie leczenie operacyjne. W ostatnich latach podaje się także PRP=czynniki wzrostu=osocze bogato płytkowe pod USG : wyniki są obiecujące. Zabieg operacyjny polega na tzw. odbarczeniu przestrzeni podbarkowej tzw. dekompresja.
Stadium III
Większość pacjentów powyżej 40 r. ż. Nasilenie dolegliwości mimo leczenia zachowawczego. Widoczne są uszkodzenia ścięgien stożka rotatorów, zmiany kostne stawu barkowo-obojczykowego i przewlekłe zapalenie kaletki podbarkowej. Leczenie operacyjne polega na poszerzeniu przestrzeni podbarkowej i naprawie ścięgien rotatorów.
Zabieg operacyjny wykonujemy artroskopowo w znieczuleniu splotowym i ogólnym. Nacięcia skóry (2-3) wielkości 0,5-1 cm. W dniu po operacji zmienia się opatrunek i usuwa dren (sączek). Od pierwszego dnia po zabiegu pacjent rozpoczyna ćwiczenia bierne. Wypis do domu 1-2 dni po operacji. Szwy usuwa się po 7-14 dniach po zabiegu.
Rehabilitacja od pierwszego dnia po artroskopii, nie ma konieczności unieruchomienia barku (przy naprawie ścięgien jest konieczna orteza: patrz stożek rotatorów). Instruktaż ćwiczeń jest standardem.
RTG zdrowego barku
nadbudowy kostne wyrostka barkowego
RTG Y nadbudowa wyrostka barkowego
artroskopia w pozycji półsiedzącej
rana po artroskopii
nadbudowa kostna wyrostka barkowego i więzadło kruczo-barkowe
nadbudowa wyrostka barkowego
pogrubienie wyrostka barkowego – ciasnota
po usunięciu nadbudowy wyrostka barkowego
schemat po dekompresji
ciasnota z osteofitem wyrostka barkowego
zwapnienie stożka rotatorów w rtg
zwapnienie stożka po otwarciu