Kolano
Chrząstka
Powierzchnie stawowe kości są pokryte chrząstką stawową = chrząstką szklistą. Przy ruchu w danym stawie umożliwia ona gładkie przesunięcia i amortyzuje przeciążenia.
Potocznie wszystkie schorzenia chrząstki określane są jako chondromalacja (czyli rozmiękanie chrząstki). Nazwa ta nie określa typu czy powodu zmian chrzęstnych.
Uszkodzenia chrząstki mogą mieć powody urazowe , przeciążeniowe lub są wynikiem innych chorób (np. martwica kości jak osteochondrosis dissecans OCD).
Niestety chrząstka nie ma możliwości samoregeneracji. W zależności od miejsca, rozmiaru uszkodzenia i jego głębokości stosowane są różne metody lecznicze. Preparaty doustne czyli tabletki nie pomagają przy rozległych uszkodzeniach, ale mają podobno działanie profilaktyczne.
USG i rezonans magnetyczny nie zawsze są w stanie określić typ I rozległość uszkodzeń chrzęstnych, jedyną metodą dokładnej klasyfikacji jest artroskopia. W zależności od typu uszkodzenia chrzęstnego stosuje się shaving (wygładzenie powierzchni), mikrozłamania, przeszczepy chrzęstno-kostne ( tzw. Mozaika/OATS) lub transplantację chrząstki i 3D membrany np. HyaloFAST Anika.
SRU bez lateralizacji
traumatyczne uszkodzenie chrząstki
ufiksowanie uszkodzenia czhrzęstnokostnego pinami
ARTHREX schemat mikrozłamania artroskopowo
mikrozłamania
ARTHREX schemat pobrania przeszczepu chrzęstnokostnego
wygojony przeszczep chrzęstnokostny
Outerbridge określił cztery stopnie uszkodzeń chrząstki:
- I miejscowe rozmiękanie / obrzęk tkanki chrzęstnej
- II powierzchowne rozmiękanie i zmniejszenie grubości chrząstki
- III częściowy brak pokrywy chrzęstnej, uszkodzenie pełnej grubości
- IV brak chrząstki i możliwe uszkodzenia kostne
Shaving stosuje się przy małych powierzchownych uszkodzeniach (Outerbridge I-II).
Mikrozłamania oznaczają nakłucie/nawiercenie kostne, aby przez wypływające komórki macierzyste powstała w miejscu ubytku blizna chrzęstno podobna. Zastosowanie tej metody ogranicza rozległość ubytku (Outerbridge III-IV). Mikrozłamania w połączeniu z membraną HyaloFAST, która jako macierz ma przytrzymywać wypływające komórki macierzyste, może lepiej wypełniać ubytki chrzęstne.
Mozaika (OATS = Osteochondral Autograft Transfer System): po pobraniu przeszczepu (kołka) chrzęstno-kostnego z miejsca mało obciążanego kolana i wypełnienie nim ubytku (Outerbridge IV).
Transplantacja chrząstki polegała na pobraniu podczas pierwszego zabiegu zdrowej tkanki chrzęstnej, namnożeniu jej w laboratorium i wszczepieniu w miejsce ubytku podczas drugiego zabiegu ( w zależności od laboratorium po 2-6 tygodniach).
Ubytek
Ubytek
Chrząstka – transplantat
Chrząstka – transplantat
W dzisiejszych czasach stosuje się połączenie mikrozłamań i membran 3D typu HyaloFAST.
Przy rozległych uszkodzeniach chrzęstnych pozostaje często tylko protezoplastyka, czyli wszczepienie sztucznego stawu. Jest wiele rodzajów protez od implantów połowicznych, stawu rzepkowo-udowego do całkowitej protezy.
Powodem dolegliwości kolana mogą być także ciała wolne I półwolne: chrzęstnokostne, kostne, ale także nowotwory jak np PVNS (= pigmented villonodular synovitis = barwnikowe kosmkowo-guzkowe zapalenie błony maziowej stawów).
Leczenie operacyjne, najczęściej artroskopowe, wymaga hospitalizacji 1 dnia, przy rekonstrukcjach powierzchni chrzęstnych konieczne jest wielotygodniowego odciążania kolana, czyli chodzenia o kulach.
kolano-zwapnienie-chrząstki
chondrocalcinosis = zwapnienia chrząstki
pvns-acl
zwapnienie w kolanie
rtg protezy połowicznej kolana
rtg protezy kolana ap
